Solidarne podróże po Polsce: Kruszyniany. XIV Tatarskie Święto Sabantuj 2021 - cz.II
data:22 października 2021     Redaktor: Anna

XIV Tatarskie Święto Sabantuj 2021 r. - druga część relacji.


Jechałem  pociągiem  do Białegostoku, ale, po późnonocnym wykolejeniu pociągu 30 km od Białegostoku , musiałem na szybko skorygować wyprawę, znajdując nocleg w lesie na mchu. Zresztą nie pierwszy czy ostatni raz, niedaleko jeziora we wsi Stare Trzciano. Rano pobudka z toaletą w zimnym jeziorze, woda odgoniła resztki snu. Następny cały dzień jazdy rowerem  i dojechałem do Kruszynian na święto Sabantuj 2021. Noclegu na czas pobytu użyczył i ugościł Bronisław Talkowski, więc nic nie pozostało, jak rozpakować bagaż, potem toaleta, kolacja i zasnąłem. Drugi dzień pobytu pobudka, rowerem wyjechałem, aby rozeznać plener, poznać ułożony program pt.: "Tatarzy i przyjaciele”. Serdeczne przywitanie z Dżennetą Bogdanowicz, która wszystko objaśniła. Powrót do kwatery, skąd już tylko kawałek piechotą na rozpoczęcie festiwalu.
Z godziną 12:00 spotkanie wszystkich uczestników przy meczecie, następnie 12:30 modlitwa Azan - o pokój i sprawiedliwość na świecie. Modlitwa nieważna, jeśli ktoś wcześniej opuści meczet.
 
 
Ustawia się szyk przy meczecie. Stąd w takt bębnów parada w różnych kolorowych strojach. Spacerowym tempem orszak rusza na plac pod scenę przy Centrum Edukacji i Kultury Muzułmańskiej Tatarów Polskich. Organizatorzy na scenie oficjalnie otworzyli festyn i przywitali Gości, Ambasadorów m. in z Mongolii, grupy rekonstrukcyjne, Solidarnych 2010. Rozpoczęła się festiwalowa, bardzo bogata oprawa programowa: tu się nikt nie nudził. Po czym bardzo ważny historyczny symbol historii przypominający nadanie około pięćdziesięciu rodzinom Tatarów ziem przez Jego Królewską Mość Jana III Sobieskiego: akt odczytał /na foto/ Kanclerz Koronny.
 
 
Kolejny punkt programu wręczenie mojego prywatnego daru: Orła Tatarów w Koronie na piersi z półksiężycem wykonanego przez znanego w kraju i świecie artystę plastyka, ostatniego cyzelera Bogusława Niedźwieckiego. Na scenę zaprosiła Kasia Gębicka, abym mógł organizatorom Dzennetcie Bogdanowicz z Bronisławem Talkowskim przekazać orła do Muzeum Polskich Tatarów w Kruszynianach, imieniu własnym i Solidarnych 2010 w Polsce.
 
              Tekst przekazania daru:
Centrum Edukacji i Kultury Muzułmańskiej Tatarów Polskich w Kruszynianach, Kruszyniany 62, 16 - 120 Krynki.
 

                                                                 Szanowni Państwo

              W imieniu Stowarzyszenia Solidarni 2010, którego jestem członkiem, pragnę w dniu dzisiejszym 31 lipca 2021 po Chr. przekazać podczas święta Tatarów Polskich: Sabantuj dar dla tutejszego muzeum: Orła, który jest dziełem artysty plastyka pana Bogusława Niedźwieckiego. Brązownik, jeden z ostatnich cyzelerów w Polsce, od ponad 30 lat podejmuje starania, aby symbol godło RP - Orzeł był okazją do refleksji nad historią, współczesnością i przyszłością Polski. Historię Polski wyraża orłami i stworzył w skali kraju unikatową pokaźną ich kolekcję. Opracował historyczne orły królów Polski, orły z czasów niewoli, wojny z sowiecką Rosją 1920, Powstania Warszawskiego, Żołnierzy Wyklętych - Niezłomnych, ostatniego bojowego zrywu żołnierzy Armii Krajowej, Narodowych Sił Zbrojnych i «Solidarności».

Szanowni Państwo, orzeł darowany Muzeum wykonany przez wyjątkowego artystę, będzie niejako kontynuacją Jego wieloletniej pracy, a przede wszystkim hołdem dla żołnierzy i ułanów całokształcie instytucji wojskowych wszystkich Tatarów służących Koronie. Cóż można lepszego przekazać niż Orła na cześć i chwałę żołnierzom niepodległościowego podziemia, którzy własne życie ofiarowali za naszą wolność pod sztandarem «Bóg - Honor - Ojczyzna».

Pragnę również podziękować pomysłodawcom i twórcom Centrum Edukacji i Kultury Muzułmańskiej Tatarów Polskich i Jurcie Tatarskiej za kultywowanie własnej tradycji.

Na ręce Dyrektora Pana Bronisława Talkowskiego i Pani Dzennety Bogdanowicz w ten szczególny dzień składam mój dar i dar mojego Stowarzyszenia Solidarni2010. Przyjmijcie proszę tego Orła jako wyraz wdzięczności. Orzeł prezentuje symbol Orła króla Jana III Sobieskiego, a na piersi orła umieszczony półksiężyc.

                                                                                       Solidarni 2010 o / Tychy

                                                                                                 Stefan Mazgaj.

Dar wręczyłem przed ponad tysięczną publicznością. Następnie scenę zajął występ wspaniałego Tatarskiego Zespołu Taneczno-Wokalnego Buńczuk. Wystąpiły również zespoły zza wschodniej miedzy: Tatarski Zespół z Litwy „Legenda”, następnie zauroczyli publiczność Mongołowie: Dunjingarav Altain Magtaal, muzyka kiezmarska Kurpi Zielonych. Stoiska do rekrutacji, nabór rekruta przyszłych żołnierzy do Straży Granicznej, Wojska Polskiego z pokazem i wystawami broni strzeleckiej.

 

Na świętowanie jak zawsze zjeżdżają różni międzynarodowi goście, prezentując nieznane mi, ale bardzo precyzyjne, gry zręcznościowe. Osobne stoisko prezentowało warsztaty plastyczne Podlaskiej Braci Szlacheckiej Wspólnoty Św. Floriana, tatarska kawiarenka, stoiska kulturowe, warsztaty typowego rękodzieła Tatarów, obozowisko tatarskie i słowiańskie z kuchnią stepową, pokazy sprawnościowe oszczepowo-łucznicze Przemka i Wiesławy Nawrockich, zapasy tatarskie Kyrysz, łucznictwo konne Amm Archery, tatarskie smaki kulinarne: smaczniejsze niż niejedna kuchnia, pieczenie woła, poczęstunek słodką piramidą o nazwie: czak czak i inne ciekawostki.

Wielkie tatarskie plenerowe święto: Sabantuj 2021 - to tatarskie tradycje na Podlasiu - ma charakter  wspólnego patriotycznego pikniku rodzinnego. Po przepięknej paradzie, zakończeniu części oficjalnej następny punkt obok na polu rekonstrukcja Bitwy pod Parkanami 1683 r. Wielkie zwycięstwo Jana III Sobieskiego pod Wiedniem, ale po wiktorii króla wielkie rozczarowanie do Leopolda I władcy Austrii podczas spotkania w Schwechat. Cesarz czyni afront królewiczowi Jakubowi, hetmanom, senatorom, sygnalizując, że królewicz Jakub nie godny otrzymania ręki Marii Antoniny i tronu węgierskiego. Austriacy zmienili postawę wobec koronnych wojsk polskich, które obroniły serce cesarstwa. Mocno ograniczyli zaopatrzenie w żywność i opiekę nad rannym, jednak wojna nie była zakończona. Brak środków na przeprawę Dunaju i marsz zatrzymała twierdza w Parkanach, później król miał być na Węgrzech, mieście Esztergom i Peszt.

Bitwa pod Wiedniem nie była ciosem dla Imperium Osmańskiego. Jan III Sobieski stoczył kolejne 7-9 października 1683 r dwie bitwy pod Parkanami. W pierwszej doznał uszczerbku, w drugiej po przegrupowaniu wojsk 9 października odniósł zwycięstwo. Polacy zniszczyli most na Dunaju, czym odcięli ucieczkę przeciwnikowi i doszło do pogromu Turków,  po niedawnej porażce teraz to husaria siekła Osmanów szablami nie okazując żadnej litości. Turcy pod Parkanami stracili ponad dziesięć tysięcy wojska  na polu bitewnym, tysiące dostały się do niewoli. Zwycięstwo dawało dalsze powodzenie siłom sprzymierzonym w unicestwieniu Turków.

Rekonstruktorzy dokładnie odtworzyli cały przebieg zwycięstwa pod Parkanami. Pokaz był szybki i wizyjny, jakby to ci współcześni Tatarzy byli w tych historycznych dniach w boju.

Słów brakuje.... wykonałem 2 300 zdjęć i każde zasługuje na to, aby je opublikować, by oddać atmosferę znaczącego w skali RP festiwalu i folkloru Polskich Tatarów...

     Stefan Mazgaj.

Zdjęcia do artykułu :
Zdjęcia do artykułu :
Zobacz równiez:





Informujemy, iż w celu optymalizacji treści na stronie, dostosowania ich do potrzeb użytkownika, jak również dla celów reklamowych i statystycznych korzystamy z informacji zapisanych w plikach cookies na urządzeniach końcowych użytkowników. Pliki cookies można kontrolować w ustawieniach przeglądarki internetowej. Korzystając z naszej strony, bez zmiany ustawień w przeglądarce internetowej oznacza, iż użytkownik akceptuje politykę stosowania plików cookies, opisaną w Polityce prywatności.